Konferencja Konkurencyjność sektora MMŚP. Wyniki badań

4 listopada w Sejmie RP, odbyła się konferencja „Konkurencyjność sektora MMŚP". Podczas spotkania przedsiębiorcy, przedstawiciele ministerstw, posłowie, oraz przedstawiciele organizacji pracodawców i organizacji branżowych dyskutowali na temat uwarunkowań regulacyjnych oraz finansowych rozwoju sektora MMŚP. Konferencja była okazją do prezentacji wyników badania sektora MMŚP.

Do udziału w dyskusjach panelowych poświęconych kluczowemu dla gospodarki segmentowi przedsiębiorstw, zostali zaproszeni m.in.: Mateusz Szczurek - Minister Finansów, Władysław Kosiniak - Kamysz- Minister Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiciele Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, przedsiębiorcy, Przewodnicząca Komisji Nadzwyczajnej ds. związanych z ograniczeniem biurokracji - poseł Maria M. Janyska, Lech Pilawski - Dyrektor Generalny Konfederacji Lewiatan, dr Małgorzata Starczewska - Krzysztoszek - Główna Ekonomistka Konfederacji Lewiatan, Arkadiusz Etryk - Przewodniczący Komitetu Wykonawczego Związku Polskiego Leasingu. Spotkanie zostało podzielone na trzy bloki. Oś dyskusji stanowiła prezentacja wyników badania Konfederacji Lewiatan „Monitoring Kondycji Sektora MMŚP 2014". Partnerem Głównym badania został Związek Polskiego Leasingu, a partnerem wspierającym PZU. Główna Ekonomistka Konfederacji Lewiatan, Małgorzata Starczewska - Krzysztoszek, dzień przed konferencją w Sejmie, 3 listopada przedstawiła wyniki badań członkom Rady Gospodarczej działającej przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Jakie są przedsiębiorstwa?

Badania Konfederacji Lewiatan mówią o tym, że celem strategicznym większości (prawie 55 proc.) przedsiębiorców jest utrzymanie się na rynku i zapewnienie pracy i dochodu właścicielowi i jego rodzinie, mimo, że większość przedsiębiorców określa rynek na którym działa jako: rosnący (32,8 proc.), ustabilizowany (28,4 proc.). Ci sami przedsiębiorcy wolą rozwijać biznes powoli, ale wyłącznie z własnych zasobów (52,6 proc.) niż korzystać także ze środków zewnętrznych (leasing, kredyt) i dzięki temu rozwijać biznes szybciej, jeżeli tylko rynek na to pozwala (46,8 proc.). Najważniejszym zasobem firm jest w dalszym ciągu uznawany kapitał finansowy, jednak kluczowi pracownicy są w opinii przedsiębiorców czynnikiem równoważnym finansom. Na kolejnych miejscach skali znaleźli się pozostali pracownicy, a dalej maszyny i urządzenia. Przedsiębiorcy chcą konkurować jakością produktów i usług (45,8 proc.) - to czynnik najczęściej wskazywany na pierwszym miejscu. Na drugim znalazła się cena (15,3 proc.). Z badań wynika również, że wzrasta liczba firm dla których skuteczna strategia jest priorytetem biznesowym na dwa kolejne lata (52,9 proc.), podobnie rośnie liczba firm zainteresowanych ekspansją zagraniczną (10, 5 proc. w 2014r. , w 2013 było tylko 6,6 proc.). Analizując wyniki badań z kilku lat widać także wzrost zainteresowania firm zewnętrznym finansowaniem (leasing, kredyt); (13,7 proc. w 2014, 10,6 proc. w 2013). Jednak w dalszym ciągu przedsiębiorcy głownie myślą o środkach własnych (86,1 proc. w 2014, 89,1 w 2013).

Rozwój firm, a regulacje

Wyniki części badania dotyczącej oceny pracy regulatora, samorządów, urzędów pokazują brak zaufania przedsiębiorców do tych instytucji. Ponad 40 proc. MMŚP negatywnie ocenia pracę rządu i parlamentu, ponad 80 proc. MMŚP za byt wysokie uważa pozapłacowe koszty pracy, ok 70 proc. przeszkadzają zbyt wysokie podatki, ale przede wszystkim niejasne, nieprzejrzyste prawo podatkowe. Połowa przedsiębiorców nie zwiększa zatrudnienia ponieważ nie radzi sobie z obowiązkami i ryzkami wynikającymi z prawa pracy, a prawie połowa badanych (45 proc.) odczuwa, że administracja publiczna traktuje ich jako osoby podejrzane.

Rozwój firm, a kapitał

Przedsiębiorcy, na dobrym poziomie, oceniają współpracę z bankami, firmami leasingowymi czy dostęp do funduszy unijnych. Na tym tle najlepiej wypada współpraca z firmami leasingowymi oraz warunki korzystania z leasingu (dwie najwyżej oceny). Dla firm leasingowych firmy objęte badaniem to podstawowa grupa odbiorców ich usług. W latach 2009 - 2013 relatywnie dużo firm skorzystało z leasingu (31 proc.), jednak dla większości były to niewielkie transakcje. Co istotne pytani o najbliższe plany (2015 rok) przedsiębiorcy w większości jeszcze nie wiedzą czy będą korzystać z leasingu (45 proc. twierdzi, że jeszcze nie podjęto decyzji w tej sprawie, 11 proc. podpisze lub będzie kontynuowało umowę leasingu, a 44 proc. nie będzie korzystało z tego narzędzia). W opinii przedsiębiorców leasing jest oceniany jako środek, który zapewnia lepsze warunki finansowania niż kredyt (73,6 proc.), przedmiot leasingu zarabia na spłatę rat (72,6 proc.), przedsiębiorcy nie mają problemu z dostępem do oferty leasingu (60,9 proc.), leasing pozwala na częstą wymianę środków trwałych (59,6 proc.), oraz zapewnia korzystne regulacje podatkowe (57,5 proc.). Wśród najczęściej wymienianych barier pojawiają się koszty ( 56 proc.) oraz zbyt duża biurokracja (36,4 proc.). Według badanych fundusze unijne mogłyby być rozwiązaniem problemów MMŚP, jednak spośród przebadanej grupy firm tylko 9,6 proc. złożyło wniosek i otrzymało dofinansowanie w latach 2004-2006 i 2007-2013. Prawnie 85 proc. przedsiębiorców nie starało się o fundusze z tych perspektyw. W latach 2014 - 2020 fundusze unijne mogą zastąpić kredyt i leasing w 20 proc. firm (firmy odpowiedziały twierdząco na pytanie dotyczące planów złożenia wniosku o dofinansowanie ze środków UE w latach 2014-2020). Wyjaśnieniem takich placów mogą być preferencje MMŚP. Preferowaną przez przedsiębiorców formą funduszy unijnych są dotacje bezzwrotne (56,6 proc.), a nie gwarancje czy pożyczki czyli pomoc zwrotna - te odpowiedzi pozostają w mniejszości 22,5 proc.

Arkadiusz Etryk - Przewodniczący Komitetu Wykonawczego Związku Polskiego Leasingu powiedział, że „ jedną z barier w korzystaniu przez przedsiębiorców ze środków unijnych jest brak procedur, narzędzi umożliwiających otrzymanie przez przedsiębiorcę refundacji określonej części wydatku na zakup dobra inwestycyjnego, realizowany w formie leasingu. Branża leasingowa sfinansowała w Polsce w 2013 roku co trzecią ruchomość na rynku inwestycyjnym. Na rynku maszyn i urządzeń, w wyniku mało sprzyjających warunków w zakresie refundacji wydatków finansowanych z funduszy unijnych, firmy leasingowe sfinansowały 1/3 transakcji nie w formie leasingu, tylko pożyczki, ponieważ dla tej drugiej formy finansowania stworzono korzystniejsze warunki przy rozliczaniu wydatków refundowanych ze środków unijnych".

12 edycja badania „Monitoring kondycji sektora MMŚP", została przygotowana przez Konfederację Lewiatan, a zrealizowana na losowej próbie 1111 mikro, małych i średnich przedsiębiorstw przez CBOS od 6 maja - 18 lipca 2014 r.