Uproszczenie i doprecyzowanie unijnych zasad zrównoważonego rozwoju

Chociaż tzw. pakiet uproszczeń Omnibus przygotowany przez Komisję Europejską prawdopodobnie doprowadzi do istotnych zmian w wymaganiach dotyczących raportowania zrównoważonego rozwoju, wielu leasingodawców już teraz musi raportować przynajmniej niektóre kluczowe wskaźniki, w tym emisje Scope 1, 2 i 3, a w przypadku banków także Zielony Wskaźnik Aktywów (Green Asset Ratio). Leaseurope nadal zabiega o potwierdzenie, że emisje związane z leasingowanym sprzętem powinny być raportowane wyłącznie jako Scope 3. Organizacja apeluje także o doprecyzowanie wymogów dotyczących raportowania w łańcuchu wartości, tak aby leasingodawcy mogli korzystać z łatwo dostępnych informacji od producentów.

Aby wesprzeć leasingodawców, Grupa Robocza ds. Zrównoważonego Rozwoju i Raportowania ESG działająca przy Leaseurope przygotowała dobrowolne wytyczne, które zostały przekazane krajowym organizacjom członkowskim. Leaseurope zdefiniowało również nowy dobrowolny wskaźnik raportowy: Transition Asset Finance (Finansowanie Aktywów Transformacyjnych).

Pakiet Omnibus I – uproszczenia w raportowaniu

26 lutego 2025 r. Komisja Europejska opublikowała propozycję pierwszego pakietu uproszczeń – „Omnibus I” – mającego na celu uproszczenie wymogów raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju i należytej staranności. Zasady te są określone w:

• Dyrektywie CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive),
• Rozporządzeniu o Taksonomii UE,
• Dyrektywie CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive).

Celem Komisji jest redukcja obciążeń administracyjnych o co najmniej 25%, a w przypadku MŚP – o minimum 35% do końca obecnej kadencji. W ramach tego pakietu znalazły się m.in.:

• Propozycja zmiany dyrektyw CSRD i CSDDD,
• Propozycja przesunięcia obowiązku raportowania dla firm z tzw. drugiej i trzeciej fali (raportujących od 2026 i 2027 r.),
• Projekt aktu delegowanego zmieniającego obowiązki ujawniania w ramach Taksonomii oraz akty delegowane dotyczące celów klimatycznych i środowiskowych.

Wybrane propozycje Komisji:

• Zakres CSRD: Wykreślenie z zakresu dyrektywy dużych przedsiębiorstw zatrudniających do 1000 osób oraz notowanych MŚP (trzecia fala). Obowiązek raportowania obejmie tylko duże firmy zatrudniające powyżej 1000 osób (i z obrotami > 50 mln EUR lub bilansem > 25 mln EUR).
• Standardy dobrowolne: Wprowadzenie uproszczonego standardu raportowania dobrowolnego (VSME), opracowanego przez EFRAG, dla firm nieobjętych obowiązkowym raportowaniem.
• Łańcuch wartości: Ograniczenie raportowania w łańcuchu wartości dla wszystkich firm zatrudniających do 1000 pracowników (nie tylko MŚP), zgodnie ze standardem dobrowolnym.
• Standardy sektorowe: Brak sektorowych standardów raportowania (ESRS).
• Raportowanie Taksonomii: Możliwość dobrowolnego raportowania przez duże firmy (powyżej 1000 pracowników, z obrotami < 450 mln EUR), które deklarują zgodność lub częściową zgodność z Taksonomią UE.
• Zmiany w CSDDD: Uproszczenia obejmujące m.in. skupienie należytej staranności na bezpośrednich partnerach biznesowych, rezygnację z obowiązku zrywania relacji biznesowej jako środka ostatecznego, usunięcie przepisów dotyczących usług finansowych oraz dostosowanie planów transformacji klimatycznej do CSRD.

Komisja zapowiedziała również rewizję ogólnych standardów ESRS, aby:

• doprecyzować niejasne przepisy,
• zapewnić spójność z innymi aktami UE,
• wskazać, jak stosować zasadę istotności.

Obecnie propozycje Komisji są analizowane przez Parlament Europejski i Radę UE. Obie instytucje zgłoszą poprawki i muszą osiągnąć porozumienie. Trwają także rozmowy o dalszym podwyższeniu progów dla CSRD i CSDDD.

14 kwietnia 2025 r. przyjęto dyrektywę opóźniającą o dwa lata obowiązek raportowania CSRD dla dużych firm (do stycznia 2027) oraz notowanych MŚP (do stycznia 2028). Przesunięto też o rok termin transpozycji CSDDD i jej pierwszą fazę stosowania (do 26 lipca 2028).

Działania Leaseurope

Leaseurope śledzi rozwój uproszczeń w zakresie zrównoważonego rozwoju, m.in. przez pracę Grupy Roboczej ds. ESG i Zielonego Leasingu. Opracowano trzy kluczowe dokumenty:

1. Wytyczne dotyczące raportowania zrównoważonego rozwoju dla leasingodawców

Aby pomóc firmom leasingowym w raportowaniu zgodnie z CSRD i ESRS, przygotowano dobrowolne wytyczne. Kluczowe zalecenia to:

• Wpływ środowiskowy korzystania z aktywów powinien być raportowany przez leasingobiorców jako Scope 1 i 2 – niezależnie od rodzaju umowy leasingowej. Leasingodawcy raportują emisje jako Scope 3.
• Zakres raportowania emisji Scope 3 (w górę i w dół łańcucha wartości) zależy od profilu działalności leasingodawcy.
• Emisje Scope 3 w dół łańcucha (użytkowanie aktywów przez klientów) można szacować na podstawie danych od producentów i ogólnych założeń.

Celem wytycznych jest zmniejszenie kosztów, niepewności i zapewnienie spójnych danych w całej branży.

2. Definicja dobrowolnego wskaźnika Transition Asset Finance

Nowe narzędzie pomaga leasingodawcom raportować działania wspierające zrównoważoną transformację, również jeśli są one tylko częściowo zgodne z Taksonomią UE. Celem jest:

• pomiar i raportowanie całego portfela finansowania zrównoważonego,
• zapewnienie spójności i przejrzystości dzięki wspólnej definicji stosowanej dobrowolnie.

3. Uproszczenia regulacji i wsparcie dla inwestycji zrównoważonych

Leaseurope dostarcza Komisji Europejskiej sektorowych informacji zwrotnych w ramach konsultacji nad pakietem Omnibus.

W związku z tym, że EFRAG nie przygotuje sektorowych standardów ESRS, Leaseurope w opinii dla EFRAG, GRI i KE postulowało m.in.:

• Potwierdzenie, że emisje z użytkowania aktywów raportuje leasingobiorca (Scope 1 i 2), a leasingodawca – Scope 3.
• Jasne wytyczne dot. raportowania finansowania transformacji – z uwzględnieniem wskaźnika Transition Asset Finance.
• Ulepszenia Zielonego Wskaźnika Aktywów (Green Asset Ratio), w tym logiczne podejście do leasingu operacyjnego.
• Doprecyzowanie zasad Do No Significant Harm w odniesieniu do pojazdów elektrycznych.