Zmiany w zakresie podatku od nieruchomości po wyrokach TK z 2023 r.

Po wyrokach Trybunału Konstytucyjnego z 2023 r. Ministerstwo Finansów zostało zobowiązane do modyfikacji regulacji dotyczących przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości.

Przede wszystkim w wyroku z 04.07.2023 r. (sygn. SK 14/21) Trybunał uznał, że art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (definiujący budowlę jako przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości poprzez odesłanie do definicji budowli na gruncie prawa budowlanego) jest niezgodny z Konstytucją RP. Niejako uzupełnieniem powołanego wyroku z 04.07.2023 r. stał się wyrok Trybunału z 18.10.2023 r. (sygn. SK 23/19), który dotyczył definicji budynku jako przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Podniesiono w nim analogiczne zastrzeżenia do konstrukcji przedmiotu opodatkowania jak w lipcowym orzeczeniu – tym razem jednak w odniesieniu do definicji budynku. Jednocześnie mając na uwadze potrzebę zachowania ciągłości opodatkowania podatkiem od nieruchomości, Trybunał odroczył o 18 miesięcy termin utraty mocy obowiązującej wskazanych przepisów. Dał tym samym czas ustawodawcy na przygotowanie i wprowadzenie nowego uregulowania definicji budowli jako przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości, która nie będzie odwoływać się w swojej treści do ustaw niepodatkowych i dodatkowo powinna wejść w życie co do zasady nie później niż 01.01.2025 r. 

Brak jakichkolwiek informacji co do stanu prac legislacyjnych skłonił Rzecznika Praw Obywatelskich do wystąpienia generalnego kierowanego do Ministra Finansów pismem z 05.02.2024 r. z prośbą o wskazanie stanu prac legislacyjnych oraz przedstawienia koncepcji resortu finansów co do zasadności przeprowadzenia systemowych zmian w opodatkowaniu nieruchomości.

W odpowiedzi na wystąpienie Rzecznika , Ministerstwo Finansów potwierdziło w piśmie z 6.03.2024 r., że prowadzone są prace w celu zdefiniowania na potrzeby podatku od nieruchomości pojęcia „budowli” poprzez wprowadzenie do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych autonomicznej definicji, która nie będzie odwoływać się do regulacji pozapodatkowych. Dodatkowo, Ministerstwo Finansów rozważa wprowadzenie zamkniętego katalogu budowli podlegających opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości w postaci załącznika do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Jednakże, celem prac jest „(…) zachowanie fiskalnego status quo, wyeliminowanie wątpliwości w zakresie opodatkowania niektórych obiektów oraz możliwość uwzględnienia dotychczasowego dorobku orzeczniczego sądów administracyjnych dotyczącego stosowania obowiązujących przepisów.” Jednocześnie Ministerstwo Finansów nie prowadzi prac nad generalną zmianą definicji budynku zawartej w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. W piśmie znalazły się zapewnienia o szerokich konsultacjach społecznych nad wypracowanym rozwiązaniem i ich opublikowanie w Dzienniku Ustaw do końca listopada 2024 r. Wykluczono także przeprowadzenie systemowych zmian w opodatkowaniu nieruchomości.

Łukasz Andruszkiewicz

Kancelaria Podatkowa Gekko Taxens